Zelfbeeld: wat is dat nou eigenlijk? Je hoort het wel eens voorbij komen of je leest er soms wat over, maar wat het nou precies is? En wat er nou precies ‘lastig’ is aan een negatief zelfbeeld blijft soms een beetje een raadsel. Ik neem je in dit artikel mee in allerlei vragen die er bestaan over het concept zelfbeeld. Dus wil je er wat meer duidelijkheid over? Lees dan verder of scrol naar een vraag die jij interessant vindt!

Wat is zelfbeeld?

Het is meer dan dat wat jij ziet als je in de spiegel kijkt. Het concept zelfbeeld ligt wat dieper. Morris Rosenberg is met dit begrip gekomen in 1965. Hij zegt dat zelfbeeld is hoe we naar onszelf kijken, ook wel ‘het concept wat je van jezelf hebt’. Het gaat over de persoon die we denken te zijn. Daar valt dus ook je lichaamsbeeld onder en je (gedachten over je) geslacht.

Je zelfbeeld bevat eigenlijk drie elementen volgens een onderzoek uit 2014 (Oltman), namelijk

1. Hoe je over jezelf denkt en jezelf waarneemt
2. Hoe je denkt dat anderen over je denken
3. Hoe je zou willen zijn (jouw ideale ik)

Die drie elementen vormen je zelfbeeld. Om het nog completer te maken heeft je zelfbeeld ook betrekking op hoe jij jezelf evalueert op:

• Fysiek gebied
• Psychologisch gebied
• Intellectueel gebied
• Seksueel gebied
• Het gebied van je vaardigheden
• Het gebied van je normen en waarden

Wat is een negatief zelfbeeld?

Een negatief zelfbeeld betekent dat je jezelf niet op waarde schat, het betekent dat je negatief naar jezelf kijkt. Een aantal voorbeelden:

• Je denkt dat je heel ver verwijderd bent van je ideale zelf.
• Je bent niet tevreden als je in de spiegel kijkt.
• Je denkt dat anderen jou ook zo zien zoals jij jezelf ziet (negatief dus).
• Je hebt het beeld van jezelf dat je dom bent, of onhandig.
• Je ziet jezelf als een onaantrekkelijk persoon, je bent niet blij met jezelf.

👋 Voordat je verder leest...

Had je mijn gratis e-book Boost Je Zelfvertrouwen al aangevraagd? In dit e-book ontdek je hoe je minder aan jezelf twijfelt, meer zelfvertrouwen krijgt en meer van het leven geniet. Download hem vandaag nog!✅

Wat betekent zelfbeeld?

De betekenis van zelfbeeld is hoe jij naar jezelf kijkt. Dat gaat niet alleen om wat je ziet als je in de spiegel kijkt, maar ook om hoe je intern naar jezelf kijkt. Denk aan vragen als:

• Wat vind je van jezelf?
• Hoe kijk je naar jezelf?
• Hoe zie jij jezelf?
• Wat zie jij als je naar jezelf kijkt?
• Wat zie je als je naar je lichaam kijkt? (je lichaamsbeeld en gedachten over je geslacht)

De antwoorden op deze vragen vormen je zelfbeeld. Je zelfbeeld kan dus te maken hebben met je gedachten over je persoonlijkheid, je uiterlijk, je normen en waarden, je vaardigheden, je talenten en je idee van hoe jij als man/vrouw/genderneutraal persoon past in deze maatschappij.

Wat is een laag zelfbeeld?

Dit artikel heb ik helemaal gewijd aan wat een laag zelfbeeld is en wat de symptomen zijn. Dus lees die vooral als je meer wil weten hierover. In het kort betekent het dat je negatief over jezelf denkt. Je denkt niet ‘hoog’ van jezelf: je denkt dat je weinig kan, weinig in je hebt, niet leuk bent en weinig waard bent.

Zelfbeeld is mij duidelijk, maar hoe zit het met je zelf-concept?

Misschien heb je er nog nooit van gehoord, maar een term die wel eens wordt verward met je zelfbeeld is het zelf-concept. Het is wel logisch dat deze termen soms worden verward met elkaar want een deel van je zelf-concept bestaat uit je zelfbeeld. Dus zelf-concept is eigenlijk de kapstok en zelfbeeld hangt daaronder. Zelfbeeld is concreet, en zelf-concept is wat abstracter. Dat gaat over dingen die je ziet, denkt en voelt over jezelf.  

En zelfbeeld en je zelfvertrouwen dan, hoe zit dat?

Ook hier geldt dat deze twee begrippen veel met elkaar te maken hebben. Want hoe we naar onszelf kijken (zelfbeeld) draagt veel bij aan hoe we ons over onszelf voelen (zelfvertrouwen). Hier geldt dus ook dat zelfbeeld ‘onder’ zelfvertrouwen hangt. Je zelfvertrouwen is groter en omvat meer dan je zelfbeeld. Maar als je een negatief zelfbeeld hebt, dan is het bijna niet mogelijk om wel vol zelfvertrouwen te zijn. En andersom is het ook wel zo: als jij barst van het zelfvertrouwen, heb je waarschijnlijk geen negatief zelfbeeld.

Waarom is een positief zelfbeeld belangrijk?

Wanneer je beschikt over een positief zelfbeeld bdat je enorm in het leven. Ten eerste draagt het bij aan je zelfvertrouwen, en las je net dat je eigenlijk niet veel zelfvertrouwen kunt hebben als je een negatief zelfbeeld hebt. Dus een positief zelfbeeld is belangrijk voor je zelfvertrouwen. Ook blijkt uit onderzoek dat er veel nare symptomen hangen aan een negatief zelfbeeld (denk aan extreme angst, depressie, schaamte, instabiele relaties, veel moodswings). Dus andersom: een positief zelfbeeld is belangrijk voor je gezondheid en maakt je werkelijk gelukkiger.

Hoe kan je je zelfbeeld verbeteren?

Er zijn een heleboel verschillende manieren waardoor je je zelfbeeld kunt verbeteren. Hieronder geef ik je wat opties voor oefeningen die je zelf kunt doen. Soms is er alleen wel wat meer nodig en kan hulp in dit proces voor jou erg nuttig zijn. Weet dat je met mij een gratis call in kunt plannen, want als psycholoog kan ik je wellicht ook wel helpen aan een positief zelfbeeld. In het telefoongesprek kunnen we kijken of ik iets voor je kan betekenen en of ik de juiste persoon ben voor jou.

Oefeningen die je zelf kunt doen:

• Noteer 5 vaardigheden die jij bezit
• Noteer 4 talenten van jezelf
• Noteer 8 dingen die je mooi vindt aan/over jezelf (dat hoeft dus niet per se uiterlijk te zijn)
• Noteer 4 dingen waar je trots op bent / die je hebt bereikt
• Noteer 10 dingen waar je dankbaar voor bent in je leven
• Noteer 5 mensen die jij hebt geholpen
• Noteer 5 mensen die jou hebben geholpen

Als je dit allemaal hebt genoteerd, kan het je al een flinke boost geven aan hoe jij naar jezelf kijkt 🎉