Liegen in een relatie is vaak complexer dan het op het eerste gezicht lijkt. Het begint soms met een onschuldig leugentje om bestwil — iets waarvan je denkt: “Ach, dit hoef ik niet te zeggen.” Maar juist zo’n kleine leugen kan onbedoeld de drempel verlagen om vaker dingen achter te houden.
Misschien lees je dit artikel omdat jouw partner regelmatig tegen je liegt. Of misschien bij jijzelf degene die af en toe liegt binnen je relatie. Wat de situatie ook is: liegen raakt aan iets fundamenteels binnen een relatie — namelijk vertrouwen.
In deze blog lees je wat de impact is van liegen op een relatie, wanneer het echt een probleem wordt en wat je kunt doen om de verbinding te herstellen.
Wat is liegen in een relatie?
Liegen in een relatie klinkt vaak zwaar en negatief — en dat is het soms ook. Maar het begrip ‘liegen’ is eigenlijk breder dan je misschien denkt. Liegen komt in allerlei vormen voor, van kleine verdraaiingen tot opzettelijke misleiding.
Veel mensen liegen weleens, bewust of onbewust. Denk aan:
- Overdrijvingen
- Understatements
- Sarcastische opmerkingen
- Dubbelzinnige uitspraken
- Informatie bewust weglaten
- Informatie erbij verzinnen
- Een compleet ander verhaal vertellen dan wat er werkelijk gebeurde
De eerste vier worden vaak niet als ‘echt liegen’ ervaren. Ze horen soms bij hoe mensen communiceren, zeker in informele of luchtige situaties. Maar de laatste drie — het bewust weglaten, verdraaien of verzinnen van informatie — vallen wel onder liegen in de betekenis die vaak pijn doet binnen een relatie.
Ook als iets klein lijkt, is het goed om stil te staan bij de intentie erachter. Want juist binnen een relatie draait het om vertrouwen — en dat begint bij eerlijkheid, ook als iets lastig is om uit te spreken.
De gevolgen van liegen in een relatie
Liegen in een relatie kan serieuze impact hebben. Niet alleen op de ander, maar ook op de verbinding tussen jullie. Want wat doet liegen eigenlijk met de relatie?
1. Het ondermijnt het vertrouwen
Vertrouwen is een van de belangrijkste pijlers in een relatie. Wanneer er wordt gelogen, hoe klein ook, brokkelt dat vertrouwen stukje bij beetje af. En vertrouwen is kwetsbaar — het kost tijd om op te bouwen, maar kan in een ogenblik beschadigd raken. Waar eerlijkheid voor verbinding zorgt, zorgt liegen juist voor afstand.
2. Het tast het respect aan
Liegen geeft de boodschap dat jouw behoefte om iets te verbergen belangrijker is dan eerlijk zijn tegenover je partner. Dat kan voelen als een gebrek aan respect — niet alleen voor de relatie, maar ook voor de ander als persoon.
Draai het maar eens om: hoe zou het voelen als iemand die je vertrouwt tegen jóu liegt? Waarschijnlijk niet respectvol, maar juist pijnlijk en verwarrend.
3. De twijfel blijft: wanneer komt de volgende leugen?
Als je er eenmaal achter bent gekomen dat je partner tegen je heeft gelogen, verandert dat vaak iets in de manier waarop je naar hem of haar luistert. Zelfs als je graag wilt vertrouwen, sluipt de twijfel erin.
Je hoort een verhaal en denkt onbewust: “Is dit wel waar?” Je interne alarm staat sneller aan. En dat maakt het lastig om de ander nog volledig te geloven, zelfs bij ogenschijnlijk kleine dingen.
Als deze twijfels niet uitgesproken worden, kunnen ze zich opstapelen. En op den duur tast dat de veiligheid en openheid in de relatie aan. Het is dan belangrijk om het gesprek aan te gaan — ook al is dat spannend — zodat er weer ruimte komt voor wederzijds vertrouwen.
4. Een leugen zet jouw belang boven dat van jullie samen
Liegen kan voortkomen uit angst, schaamte of de wens om iets te vermijden. Maar het effect ervan is dat je jouw eigen belang – zoals het vermijden van gedoe, gezichtsverlies of ongemak – boven de relatie plaatst.
Dat betekent niet dat je per se egoïstisch bént, maar het gedrag kán wel als egoïstisch voelen voor de ander. Zeker als het herhaaldelijk gebeurt.
Eerlijkheid vraagt soms moed. Maar juist het durven delen van iets moeilijks, laat zien dat je de ander en de relatie serieus neemt. En dat je bereid bent om verantwoordelijkheid te dragen — ook als dat kwetsbaar voelt.
5. Het kwetst — meer dan je misschien denkt
Als je erachter komt dat je bent voorgelogen, doet dat pijn. Het vertrouwen dat je in de ander had, wordt geschonden. En vaak komt daar ook een gevoel van schaamte bij: “Hoe kon ik dit niet doorhebben?” of “Had ik maar beter opgelet.”
Dat kan een diepe impact hebben op iemands zelfbeeld. Niet alleen omdat er gelogen is, maar ook omdat het voelt alsof je bent misleid. Het is goed om je te realiseren dat een leugen niet alleen over woorden gaat — het raakt ook aan veiligheid, vertrouwen en emotionele verbinding.
6. Liegen raakt niet alleen de ander — maar ook jezelf
Wanneer je liegt, houd je niet alleen de ander iets voor, maar ook jezelf. Je ontloopt daarmee het aangaan van eerlijkheid, kwetsbaarheid en verantwoordelijkheid. Dat is menselijk — maar het brengt je ook verder af van wie je werkelijk bent.
Door niet volledig eerlijk te zijn, geef je jezelf eigenlijk de boodschap dat jouw ware gevoelens of keuzes niet goed genoeg zijn om te delen. En dat ondermijnt op de lange termijn niet alleen je relatie, maar ook je eigen ontwikkeling.
Eerlijk zijn vraagt moed. Maar juist door eerlijk te zijn, ook als dat spannend is, geef je jezelf en de ander de kans om op een echte manier in contact te zijn.
7. Liegen brengt de relatie uit balans
In een gezonde relatie is er een bepaald evenwicht. Niet elke dag hoeft dat perfect verdeeld te zijn — soms geef je wat meer, soms ontvang je wat meer. Maar in de basis is er wederkerigheid: jullie doen allebei je best om open, eerlijk en betrokken te zijn.
Liegen verbreekt dat evenwicht. Terwijl de ander zich misschien kwetsbaar opstelt en eerlijk durft te zijn, kies jij ervoor om iets achter te houden of te verdraaien. Dat creëert scheefgroei in vertrouwen en openheid — en daarmee raakt de verbinding uit balans.
8. Eén leugen maakt de volgende makkelijker
Liegen werkt vaak als een glijdende schaal. Wat begint met één keer iets verzwijgen of verdraaien, kan onbewust leiden tot een patroon. De drempel om opnieuw te liegen wordt lager, en voor je het weet ben je verstrikt geraakt in meerdere onwaarheden.
Een enkele leugen kan soms nog hersteld worden, mits er openheid en oprechte spijt is. Maar stapelen de leugens zich op, dan wordt het steeds moeilijker om het vertrouwen terug te winnen. Op die manier kan liegen uiteindelijk echt schadelijk worden voor de relatie.
Wat kun je doen als je partner tegen je liegt?
Als je ontdekt of vermoedt dat je partner niet eerlijk is, kan dat diep raken. Het vertrouwen staat op het spel, en je kunt je onzeker, boos of machteloos voelen. We delen drie tips die je kunnen helpen om hiermee om te gaan én helderheid te krijgen in wat jij nodig hebt.
1. Breng het ter sprake – vanuit jezelf
Als je vermoedt of weet dat je partner niet eerlijk is geweest, kun je de neiging krijgen om de confrontatie aan te gaan. Toch werkt dat vaak averechts. In plaats van beschuldigingen kun je beter delen wat het met jou doet. Zeg bijvoorbeeld: “Ik merk dat ik twijfel aan wat je zegt, en dat maakt me onzeker.”
Door vanuit je gevoel te spreken, nodig je je partner uit tot openheid zonder direct in de verdediging te schieten. Het gesprek aangaan is spannend, maar ook de enige manier om helderheid en verbinding te creëren.
2. Luister naar het hele verhaal
Als iemand liegt, is daar bijna altijd een reden voor. Soms komt het voort uit angst, schaamte of het idee dat de waarheid teveel pijn zou doen. Dat maakt het liegen niet goed, maar wel begrijpelijk.
Probeer tijdens het gesprek niet alleen te zenden, maar ook écht te luisteren. Vraag: “Wat maakte dat je niet eerlijk was?” Begrip betekent niet dat je alles goed moet vinden, maar het helpt wel om elkaar beter te begrijpen – en dat is vaak de basis voor herstel.
3. Stel duidelijke grenzen
Vertrouwen is een van de belangrijkste fundamenten van een relatie. Als dat geschonden is, is het belangrijk om te voelen wat jij nodig hebt om je weer veilig te voelen. Wat verwacht je van je partner als het gaat om eerlijkheid? Wat zijn jouw grenzen?
Wees daar helder over, zonder dreigementen maar mét duidelijkheid. Zeg bijvoorbeeld: “Ik wil graag verder met jou, maar ik heb openheid nodig om me veilig te voelen.” Herstel is pas mogelijk als jullie beiden bereid zijn verantwoordelijkheid te nemen en aan vertrouwen te bouwen – stap voor stap.
Wat kun je doen als jij degene bent die liegt?
Merk je dat je jezelf erop betrapt niet helemaal eerlijk te zijn? Misschien wil je de ander niet kwetsen, wil je gedoe vermijden of schaam je je ergens voor. Toch weet je waarschijnlijk ook: op de lange termijn tast het het vertrouwen aan. Hieronder vind je drie tips die je kunnen helpen als jij degene bent die niet helemaal eerlijk is geweest.
1. Wees eerlijk naar jezelf
Voordat je open kunt zijn naar je partner, is het belangrijk om eerst eerlijk te zijn naar jezelf. Waarom vertel je niet altijd de waarheid? Komt het voort uit angst om afgewezen te worden? Schaamte over iets wat je hebt gedaan? Of wil je de ander misschien beschermen?
Door te reflecteren op jezelf en stil te staan bij je eigen drijfveren krijg je inzicht in het gedrag achter de leugen. En pas als je begrijpt waarom je liegt, kun je er ook iets in veranderen. Eerlijkheid begint van binnen.
2. Vertel je partner dat je gelogen hebt
Opbiechten dat je niet eerlijk bent geweest, is spannend – maar ook noodzakelijk als je het vertrouwen wilt herstellen. Zwijgen in de hoop dat het overwaait, maakt de kloof alleen maar groter. Door open te zijn over wat je hebt verzwegen of verdraaid, zet je een eerste stap richting herstel.
Kies een goed moment om dit te doen: een moment waarop jullie allebei de tijd, rust en energie hebben voor een eerlijk gesprek. Wees duidelijk en rustig. Vertel wat er gebeurd is, waarom je niet eerlijk was, en wat het met jou deed.
Probeer niet te verzanden in excuses, maar neem verantwoordelijkheid voor je keuze. Eerlijkheid – hoe lastig ook – is vaak de enige weg vooruit.
3. Laat zien dat je verantwoordelijkheid neemt
Als je liegt, kan dat het vertrouwen in jullie relatie beschadigen. Herstel begint met verantwoordelijkheid nemen voor je gedrag. Erken wat je hebt gedaan, zonder omwegen. Laat zien dat je begrijpt wat het met de ander heeft gedaan, en toon oprechte spijt.
Maar alleen sorry zeggen is niet genoeg. Laat ook merken dat je bereid bent te veranderen. Bijvoorbeeld door samen afspraken te maken over hoe jullie omgaan met eerlijkheid, of door hulp te zoeken als je merkt dat je vastloopt in patronen. Zo bouw je stap voor stap aan herstel.
Kan iemand stoppen met liegen in een relatie?
Ja, stoppen met liegen in een relatie is zeker mogelijk. Maar het vraagt wel om een bewuste keuze — en de bereidheid om eerlijk naar jezelf te kijken.
De eerste stap is om te onderzoeken waarom jij of je partner liegt. Wat maakt dat je de waarheid achterhoudt of verdraait?
- Ben je bang voor de reactie van je partner?
- Vind je het moeilijk om zelf onder ogen te zien wat er speelt?
- Denk je misschien: “Als ik dit eerlijk vertel, dan loop ik het risico dat de relatie niet standhoudt”?
Als dat zo is, is het goed om je af te vragen wat voor relatie je dan probeert vast te houden. Want wanneer er leugens tussen jullie in staan, is er ook geen echte openheid of respect. En meestal komt de waarheid vroeg of laat toch naar boven — dat is zelden te vermijden.
Wat helpt, is om er niet alleen mee te blijven rondlopen. Vertrouw je verhaal toe aan iemand die je goed kent en vertrouwt, zoals een goede vriend of een therapeut. Iemand die zonder oordeel luistert en met je meedenkt. Eerlijkheid begint bij jezelf — maar je hoeft het pad daarnaartoe niet alleen te bewandelen.
Tot slot over liegen in een relatie
Liegen in een relatie heeft vaak diepere lagen. Het ontstaat niet zomaar — en het is meestal geen kwestie van onverschilligheid, maar eerder van onzekerheid of angst.
Wanneer je weinig zelfvertrouwen hebt, kun je sneller het gevoel krijgen dat je niet goed genoeg bent. Dat je iets moet verbergen om geaccepteerd te worden. Of dat de waarheid te veel risico met zich meebrengt. Die gedachten kunnen de weg openen naar het vertellen van een leugen, hoe klein die in eerste instantie ook lijkt.
Juist daarom is het belangrijk om aan de basis te werken: je zelfvertrouwen. Want als je steviger in je schoenen staat, durf je eerlijker te zijn. Naar jezelf én naar de ander. Dan groeit de moed om open te zijn, ook als dat spannend is.
Wil je werken aan meer zelfvertrouwen? Het Zelfvertrouwen Handboek biedt praktische stappen om jezelf beter te leren kennen en krachtiger in je relaties te staan.
